Asturië, Baskenland en Dordogne, augustus 2022

Picos de Europa – introductie

(de tocht is per dag gedocumenteerd via polarsteps)

 

Ik ben geen Picos-maagd, maar heb er wel zin in om het gebied nogmaals te bezoeken. Pa’ ver lo que pasa.

De eerste keer was in 1988, net afgestudeerd en Rien zei: kom we gaan NU op vakantie. Met de oude Renault-5 met ruitenwissers die eraf vielen als het regende, de hele auto viel trouwens bijkans uit elkaar, dus net genoeg bagage mee die ook zonder auto verder kon. In de mist verdwalen in de Picos de Europa, drie dagen niet weten waar je bent, sneeuw smelten voor water, elke opklaring de bergen met je kompas inschieten, de 3e dag op het geluid van een koe ver beneden je afgaan en dat daar dan je auto naast staat. Die niet wil starten. Rugzakken eruit en te voet verder? Auto start toch. De voetbalfinale Nederland-Rusland zien in café en dat de andere aanwezigen voor jou zijn. Met Baskische oude mannetjes, vrienden van ansjovis-Bloem een kroegentocht en dat de auto in Breda door de politie definitief van de weg wordt gehaald.

Dan in 1989 samen met Martine en twee anderen een rugzaktrektocht-met-tentjes uitzetten voor snp natuurreizen. Ja, we waren een stel, maar niet klef, legde de snp uit aan de twee anderen die meehielpen de tocht te verzinnen. Met een spuitbus blauwe verf liepen we een jaar voor de troepen uit, vanuit Riaño via een slinger door de Picos naar Llanes, kampeerplekjes (op een kerkhof) en hotelbedden uitproberen. Een ongenaakbaar gebergte, nauwelijks water, steil, diepe verdwijngaten, vorst. Martine en ik onderzochten de 2e helft van de tocht. Daarna reisprogramma indienen, een routebeschrijving maken, kaartjes inkleuren en een begeleidend boek schrijven over de geologie en flora en fauna. De reis werd opgenomen in het programma, als zware reis. Inmiddels afgezwakt tot een luxe wandelvakantie langs hotelletjes. Terecht!

Het jaar erop de eerste reisbegeleiding. De twee anderen hadden hun reis niet gedocumenteerd, dus dat werd zoeken en de tocht was nog pittiger dan ik al dacht. Een van mijn deelnemers, Nynke, knappe huisarts in Friesland, ze had nog goed geoefend met een maand lang met een rugzak vol met boeken zitten achter haar bureau, had direct op dag 1 een verzwikte enkel. In plaats van haar heensturen, had ik elke dag een alternatief programma en elke man wilde wel een dagje, of soms 2 met een nacht ertussen, met haar mee. De groepswinnaar trouwde niet lang daarop met haar.

Judith was nog wel Picos-maagd. Ze wilde er ooit heen, maar toen ze kaarten wilde kopen, verbood de kaartenverkoper haar deze onderneming, veel te gevaarlijk voor je, meisje!

Camino del norte

 

Via SNP hadden we een wandeltocht langs hotels geboekt. Deels langs de Camino de Santiago de Compostella (de katholieke bevolking doet zijn hoed af en wenst ons bij het langsgaan Buen Camino), deels via de GR-route, deels een fijne SNP-route (waar het asfalt ophoudt begint de reis) langs diverse natuurverschijnselen. Neem nu de bufones en inlandse stranden. Door oplossing van de kalksteen waren er diverse spleten en holtes in de ondergrond ontstaan, waarlangs het zeewater bij hoge golven en vloed zich heen bewoog. Het landschap zuchtte diep en spoot soms zeewater tot ver boven het maaiveld. Ook mooi te zien hoe de chulos zich bruinden aan het strand, ook al ligt het strand verzonken in de weilanden en werden zij door dagjesmensen vanuit hoogte aangestaard.

De zee bleef steeds aan de rechterhand liggen. Het was rustig weer, ook al regende het wel eens. In zee dreven rode pakketten zeewier, dit werd geoogst omwille van de agar agar. Andere economische inkomstenbron is natuurlijk vis, dat aan land werd gebracht in levendige vissershaventjes zoals Ribadesella en Llanes. Verder kwamen we de koeien tegen die zo heerlijk rustig in de wei stonden. Een heel genoeglijk landelijk gebied, verdacht groen.

Een aantal mensen uit dit gebied was in de 19e eeuw actief in de latijns-amerikaanse gebieden zoals Mexico en Cuba. Het geld dat met uitbuiting en roofbouw werd verzameld werd gestopt in rijke gebouwen met grote tuin met palmbomen. We sliepen in een van deze gebouwen dat werd gerund door een van nichtje van Don Thomas. Overal in het pand stonden koffers, typmachines en hingen verschoten foto’s van weleer. En het nichtje kookte erg lekkere tapas met zee-egel.

Prijsvraag 1: welke Spaanse filmlocatie bezoek ik in de foto 2e rij, links?

Picos de Europa – revisited

 

Meer dan 30 jaar later bezocht ik weer de Picos de Europa.   Pre-alpien: in de tijd dat in Nederland steenkool gevormd werd, werd hier een mooie witte kalksteen gevormd. De lagen liggen nu als dekbladen op elkaar, als majestueus gebergte. Vanuit verschillende invalswegen probeerden we steeds zo hoog mogelijk te komen, voordat we aan de dagelijkse wandeling begonnen. In de tussentijd was er een metro-verbinding gerealiseerd naar het voorheen meest onbereikbare dorpje van Spanje, Bulnes, dat scheelt ook.

Tijdens de wandelingen dreinen vaak liedjes door mijn hoofd. In dit geval onder andere Volver. Net als in de film verschijnt iemand ten tonele die al lang vervlogen is. In de film de overleden moeder van Penelope, in mijn situatie Martine en Rien, met wie ik hier samenliep. Ik voelde me nu een oude man. Vroeger wandelde ik over de toppen, nu bleef ik steeds 1000 meter lager. Pijn aan mijn knieën, minder energie. Verlangen naar vroeger.

De vochtige lucht uit de Atlantische Oceaan ontmoet bij de Picos de hoogte, natte boel. Op grotere hoogte ben je dan weer boven de wolken, of is het dagen lang dikke mist. Tip bij slecht weer: rij de berg uit en bezoek een mooie stad. Het werd Leon, met de eersteling van Antoni Gaudi, een levendig publiek in een niet te grote stad, hoofdstad van Asturië, de plek waar de taal voor het eerst in druk werd vastgelegd. Bij de gerenomeerde boekhandel vroeg ik naar de Kleine Prins in het Asturies, daar ontkende men het bestaan ervan, iets wat mij te vaak overkomt (ook zojuist voor het Occitaans): ik weet zeker dat een boek bestaat, maar de boekverkopers weten van niks, computer says no, also.

Op reis naar Leon kom je langs het stuwmeer van Riaño, destijds een dorp ontruimd door het leger; het dorp is als geestdodend modern dorp teruggebouwd aan de oevers van het meer (foto linksonder).

Altamira en Ribadesella

Oude meuk! In Lascaux was ik al eens geweest (in de replica), en eigenlijk in Altamira ook (replica in Madrid (er is er ook 1 in München)). Schilderijen van meer dan 20.000 jaar oud, Picasso zei al dat sindsdien de schilderkunst niet verder is geëvolueerd). In de echte grot mogen slechts 25 mensen per jaar wetenschap plegen, dus ik sloot me aan bij de rij bezoekers voor de nepgrot. Mooi hoor.

In Ribadesella zijn ook mooie grotten, met scrabeuse schilderingen van vrouwelijke geslachtsdelen. Dit kan toch echt niet meer deze tijd. Sluiten die boel, in deze preutse wereld.

Baskenland

Paar jaar geleden liep ik langs de Baskische en Cantabrische kust. Tientallen kilometers afzetting, keurig als een omgevallen boekenkast scheefgesteld maar verder zonder enige tektonische verstoring. Terwijl je de lagen langsloopt, zie je lifechanging events als de inslag van een meteoriet in Mexico aan het (per definitie) einde van het Krijt (het zwarte laagje op de middenfoto), het omklappen van de noord- en zuidpool, het (ojee) abrupt dalen van de zeespiegel (zie verdere toelichting).

Waar Baskenland erg goed in is, is lekker koken en eten. Er zijn best veel Michelinsterren vergeven, en de pinchos zijn vele malen creatiever dan de tapa’s uit het zuiden van Spanje. Waar de Basken ook goed in zijn is de scherpte. Misschien is het mijn perceptie, maar je hebt zo ruzie met je. En er is ook wijn, speciaal gericht op vis- en schaalgerechten; we verbleven tussen de wijnranken in een mooi familiehotel nabij Getaria (kregen wel ruzie met oma over haar parkeerplaats van haar canta’tje).

Perigord

Uitstuiteren in een wifi- en 3/4G-vrije wereld (ik heb nu definitief mijn plezier in automatisering en computers en smartphones verloren). De wereld bestond uit een 4-sterrencamping, afgeladen met 60+ Nederlanders, allen heel erg bruin. Ik was er veruit de jongste, los van enkele jonge scharrels/2e leghennen van oudere heren. Gelijktijdig waren aanwezig schoonzus en vrienden, dus dat werd gezellig wijn drinken, oesters eten, riant uit eten, fietsen en wandelen.

Prijsvraag 2: welke muziektitel wordt met foto rechtsonder uitgebeeld?